TAKS Nedir? KAKS Nedir? Arasındaki Farklar Nelerdir?
TAKS ve KAKS nedir sorusunun yanıtı, arsanız üzerine nasıl bir yapı inşa edebileceğinizi belirleyen en temel faktörlerden biridir. Bir arsa satın aldığınızda veya elinizde mevcut bir arsa varken, üzerine yapacağınız binanın büyüklüğünü ve yüksekliğini bu iki kavram doğrudan etkiler.
TAKS (Taban Alanı Katsayısı), bir yapının arsa üzerinde ne kadar alan kaplayabileceğini gösteren orandır.
KAKS (Kat Alanı Katsayısı) ise bir arsa üzerinde toplamda kaç metrekare inşaat yapılabileceğini belirleyen katsayıdır.
Örneğin, elinizde 1.000 metrekarelik bir arsa olduğunu düşünün. Eğer bu arsa için belirlenmiş TAKS oranı %40 ise, en fazla 400 metrekarelik bir taban oturumuna izin var demektir. Aynı zamanda, bu arsanın KAKS değeri 2.00 olarak belirlenmişse, arsa üzerine toplam 2.000 metrekare kapalı alan inşa edebilirsiniz.
Bu durumda, TAKS ve KAKS arasındaki fark açıkça ortaya çıkmaktadır: TAKS yatay yapılaşmayı sınırlarken, KAKS dikey yapılaşmanın sınırlarını belirler. KAKS oranları genellikle 0.20 ile 3.0 arasında değişkenlik gösterir ve inşaat emsal hesabı yapılırken bu oranlar kullanılarak sonuca ulaşılır.
Gayrimenkul yatırımlarınızda doğru kararlar vermek için TAKS ve KAKS kavramlarını iyi anlamanız büyük önem taşır. Bu makalede, TAKS ve KAKS’ın ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve aralarındaki temel farkları detaylı olarak inceleyeceğiz.
Arsa yatırımı yapmak veya mevcut arsanızı satmak istiyorsanız, hemen bize ulaşın. Sürecin sorunsuz ilerlemesi için size yardımcı olalım.
Gayrimenkul dünyasında TAKS terimi, yapılaşma koşullarını belirleyen önemli bir parametredir. Ayrıca bu katsayılar, bir arsanın değerini ve kullanım potansiyelini doğrudan etkiler.
TAKS, “Taban Alanı Katsayısı” ifadesinin kısaltmasıdır. Bu katsayı, bir yapının arsa üzerinde zemine oturduğu kısmın, arsa yüzölçümüne oranını gösterir. Başka bir deyişle, binanızın zemin katının arsanın ne kadarını kaplayabileceğini belirleyen bir orandır.
TAKS değeri sayesinde, arsanızın ne kadarının yapılaşmaya ayrılabileceğini, ne kadarının ise bahçe, otopark gibi açık alan olarak kalması gerektiğini öğrenebilirsiniz.
TAKS hesaplaması oldukça basittir ve şu formül kullanılır:
TAKS = Yapının Taban Alanı / Parselin Yüzölçümü.
Örneğin, 1000 m² büyüklüğünde bir arsanız var ve imar planında TAKS oranı 0,30 olarak belirtilmişse, bu arsada yapabileceğiniz binanın taban alanı en fazla 300 m² (1000 x 0,30) olabilir.
TAKS oranları genellikle 0.10 ile 0.60 arasında değişen değerlerle belirtilir. İmar planlarında açıkça belirtilmemişse, ayrık veya blok nizam olan yerlerde TAKS %40’ı geçemez. Ancak çekme mesafeleri verilip TAKS verilmeyen parsellerde, TAKS %60’ı geçmemek şartıyla çekme mesafelerine göre uygulama yapılır.
TAKS hesaplanırken bazı yapılar ve alanlar bu hesaba dahil edilmez. Bunlar arasında:
İnşaat sektöründe bir parselin yapılaşma potansiyelini belirleyen KAKS (Kat Alanı Katsayısı), arsa yatırımlarında dikkat etmeniz gereken önemli parametrelerden biridir.
KAKS, “Kat Alanı Katsayısı”nın kısaltmasıdır. Halk arasında genellikle emsal terimi kullanılır ve bu iki kavram aynı anlamı taşır.
Bir parselde inşa edilebilecek toplam yapı alanının, aynı parselin büyüklüğüne bölünmesiyle elde edilen bu katsayı, arsanız üzerinde toplamda ne kadar inşaat yapabileceğinizi belirler.
KAKS veya emsal değeri, bir yapının yoğunluğunu gösterir ve şehirlerdeki yapılaşma düzenini kontrol eder. Ayrıca arsa değerlemesinde önemli rol oynar; yüksek KAKS değerine sahip arsalar genellikle daha değerlidir.
KAKS hesaplaması için kullanılan formül oldukça basittir:
KAKS = Toplam İnşaat Alanı / Parsel Alanı.
Örneğin, 1.000 m² büyüklüğündeki bir parselin KAKS değeri 2,00 ise, bu parselde toplam 2.000 m² (1.000 x 2,00) inşaat alanı yapabilirsiniz. Bu durumda inşaat alanını farklı şekillerde dağıtabilirsiniz:
KAKS değerleri genellikle 0,20 ile 3,0 arasında değişkenlik gösterir. Bu oranlar, parselin bulunduğu bölgenin imar planlarına göre belirlenir.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği‘ne göre bazı alanlar KAKS hesabına dahil edilmez. Bu alanlar:
TAKS ve KAKS, birbirine bağlı ancak işlevsel olarak farklı iki yapılaşma parametresidir. Bu iki kavram, arsanızın nasıl değerlendirilebileceğini farklı boyutlarda ele alır.
TAKS, yapınızın arsa üzerinde ne kadar yer kaplayacağını belirtirken; KAKS, toplamda ne kadar inşaat yapabileceğinizi gösterir. Biri yatay büyüklüğü, diğeri ise hacmi tanımlar.
Örneğin, 1.000 metrekarelik bir arsada TAKS değeri %40 ve KAKS değeri 2.00 olduğunda, binanızın tabanda kaplayabileceği maksimum alan 400 m² olurken, toplamda inşa edebileceğiniz kapalı alan 2.000 m²’dir. Bu durumda, 400 m² taban alanıyla 5 katlı bir yapı inşa edebilirsiniz.
Her iki oran da arsanız üzerinde yapılabilecek inşaatın büyüklüğünü farklı açılardan belirler. TAKS parselin üzerine ne kadar yerleşim yapılabileceğini gösterirken, KAKS yapının kaç kat olacağını ve toplam alanını belirler.
Aynı toplam alanı farklı şekillerde kullanabilirsiniz: 500 m² tabanla 4 kat ya da 250 m² tabanla 8 kat gibi. Dolayısıyla, arsanızın potansiyelini değerlendirirken ikisini birlikte düşünmelisiniz.
İdeal yatırım kararları genellikle dengeli TAKS ve yüksek KAKS oranlarıyla yapılır. Sadece KAKS yüksek diye arsanız değerli olmayabilir.
TAKS oranı çok düşükse, yapıyı dikeyde yoğunlaştırmanız gerekir ve bu da daha fazla taşıyıcı sistem maliyeti getirir.
TAKS yüksek ama KAKS düşükse, yayvan bir yapı yapmanız gerekir, bu da bahçe ve otopark alanlarından ödün vermeniz anlamına gelir.
Gayrimenkul projelerinde TAKS ve KAKS değerleri, yapılaşma koşullarını belirleyen temel parametrelerdir. Bu değerler sayesinde şehirlerin planlı gelişimi sağlanır.
İmar planları içinde yer alan TAKS ve KAKS oranları, yapıların hem yatayda hem dikeyde nasıl yükselebileceğini sınırlar. Bu oranlar yalnızca sayısal değerlerden ibaret değildir; aynı zamanda bir arsanın nasıl kullanılacağını, yapılaşmanın yatay mı yoksa dikey mi olacağını belirleyen temel faktörlerdir.
Özellikle yatırımlık bir arsa veya daire alırken, TAKS ve KAKS değerlerinin kontrolü büyük önem taşır. Bu değerler, arsa payı ve üzerine ileride yapılabilecek binanın net inşaat alanını doğrudan etkiler. Ayrıca, inşaat aşamasında belediyeden alacağınız yapı ruhsatı, TAKS ve KAKS oranlarına birebir bağlıdır.
Gabari, yapılması düşünülen inşaatın alan yüksekliğinin kaç metre olabileceğini belirten bir terimdir.
KAKS oranı yüksek olabilir ancak plan notlarında maksimum kat sayısı sınırlıysa, bu oranı tam olarak kullanamazsınız.
Bu değerleri öğrenmek için belediyeden imar durumu belgesi almanız veya bu belgeyi ilgili Belediyenin e-imar sayfasından indirmeniz gerekir. Bu belge, taşınmazın konumu ve temel kimlik bilgileriyle birlikte, TAKS, KAKS oranlarını ve diğer yapılaşma koşullarını içerir. Dolayısıyla, bir arsanın değerini belirlemeden önce bu değerleri mutlaka kontrol etmelisiniz.
| Özellik | TAKS (Taban Alanı Katsayısı) | KAKS (Kat Alanı Katsayısı) |
|---|---|---|
| Tanım | Yapının arsa üzerinde zemine oturduğu kısmın, arsa yüzölçümüne oranı | Bir parselde inşa edilebilecek toplam yapı alanının, parsel büyüklüğüne oranı |
| Hesaplama Formülü | TAKS = Yapının Taban Alanı / Parselin Yüzölçümü | KAKS = Toplam İnşaat Alanı / Parsel Alanı |
| Değer Aralığı | 0,10 ile 0,60 arası | 0,20 ile 3,0 arası |
| Hesaba Dahil Edilmeyen Alanlar | – Avlular ve iç bahçeler – Kameriye, pergola (bahçe alanının %20’sine kadar) – 6 m²’ye kadar bekçi kulübeleri – Yangın merdivenleri – Asansör boşlukları – Arıtma tesisleri, trafolar |
– Yangın merdivenleri ve güvenlik holleri – Teras çatılar – Asansör boşlukları, şaftlar – Sığınak, jeneratör, su deposu – Ortak alanlar (mescit, oyun alanları) |
| Temel İşlev | Yatay yapılaşmayı sınırlar | Dikey yapılaşmayı ve toplam inşaat alanını belirler |
Sonuç olarak, TAKS ve KAKS kavramları, gayrimenkul yatırımlarınızda büyük önem taşıyan iki temel parametredir.
Bu makalede anlattığımız üzere, TAKS bir yapının arsa üzerinde kapladığı alanı sınırlarken, KAKS toplam inşaat alanını belirler. Dolayısıyla, bir arsa satın alırken veya mevcut arsanıza yapı inşa ederken bu iki değeri mutlaka göz önünde bulundurmalısınız.
Özellikle yatırım amaçlı gayrimenkul alımlarında, dengeli bir TAKS ve yüksek bir KAKS oranı ideal kabul edilir. Bununla birlikte, her arsanın kendi yapılaşma koşulları farklılık gösterebilir. Bu nedenle, bir arsanın potansiyelini tam olarak değerlendirmek için belediyeden imar durumu belgesi almanız şarttır.
Ayrıca, TAKS ve KAKS değerlerinin hesaplanmasında hangi alanların dahil edilip hangilerinin edilmediğini bilmek, projenizi doğru şekilde planlamanıza yardımcı olur. Yangın merdivenleri, asansör boşlukları ve sığınaklar gibi alanların genellikle bu hesaplara dahil edilmediğini unutmamalısınız.
Şehirlerin planlı gelişiminde büyük rol oynayan bu iki katsayı, aynı zamanda arsanızın değerini de doğrudan etkiler. Yüksek KAKS değerine sahip arsalar genellikle daha değerli olsa da, TAKS değeri çok düşükse yapınızı dikeyde yoğunlaştırmanız gerekebilir ve bu da maliyetlerinizi artırabilir.
Gayrimenkul yatırımlarınızla ilgili daha detaylı bilgi almak ve profesyonel danışmanlık hizmeti almak için İletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz. Biz kim miyiz? Sizi Hakkımızda sayfamıza da göz atmaya davet ediyoruz.
TAKS ve KAKS arasındaki temel fark nedir?
TAKS, binanın arsa üzerinde kapladığı alanı belirlerken, KAKS toplam inşaat alanını gösterir. TAKS yatay yapılaşmayı, KAKS ise dikey yapılaşmayı sınırlar.
TAKS %40 olması ne anlama gelir?
TAKS %40 olması, arsanın en fazla %40’ı üzerine bina inşa edilebileceği anlamına gelir. Örneğin, 1000 m²’lik bir arsada, binanın taban alanı en fazla 400 m² olabilir.
TAKS ve KAKS değerlerini nasıl öğrenebilirim?
Bu değerleri öğrenmek için arsanın bağlı olduğu belediyenin imar müdürlüğüne başvurarak imar durumu belgesi alabilirsiniz. Bu belge, arsanın yapılaşma koşullarını detaylı olarak içerir.
KAKS/TAKS oranı neyi ifade eder?
KAKS/TAKS oranı, yapının maksimum kat sayısını verir. Örneğin, KAKS 0,60 ve TAKS 0,30 ise, yapı en fazla 0,60/0,30 = 2 katlı olabilir.
TAKS ve KAKS değerleri neden önemlidir?
Bu değerler, bir arsanın yapılaşma potansiyelini belirler, şehir planlamasında önemli rol oynar ve gayrimenkul yatırımlarında arsanın değerini etkiler. Ayrıca, inşaat projelerinin planlanmasında ve ruhsat alımında temel parametrelerdir.
Yorum Yazın